HAZAL ÖZTAN
Production of Hydrogen-Rich Syngas in a Fluidized Bed
Abstract
Sentez gazı gazlaştırma prosesinden elde edilen sentetik bir gaz karışımıdır. Bileşiminde yanabilen gazlar olan metan, karbon monoksit ve enerji taşıyıcısı hidrojen bulunmaktadır. Sentez gazı akışkan yataklarda etkili bir şekilde üretilebilmektedir. Biyokütle kaynakları ve düşük karbon içeriğine sahip kömür çeşitleri akışkan yatakta kolaylıkla besleme olarak kullanılıp gazlaştırılabilmektedir. Ülkemizde kömür rezervlerinin büyük çoğunluğunu linyit oluştururken biyokütle açısından da önemli bir kaynak olan pirina bulunmaktadır. Yapılan çalışmadaki amaç, linyit ve pirinayı akışkan yatakta gazlaştırarak hidrojence zengin sentez gazı üretmektir. Çalışmanın birinci kısmında, sentez gazı bileşimine sıcaklığın ve buhar/yakıt oranı etkisinin belirlenmesi için Polymath programında kinetik bir model kullanılmıştır. Teorik çalışma sonuçlarına göre sıcaklık ve buhar/yakıt oranı arttıkça sentez gazındaki hidrojen konsantrasyonu da artmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde, linyit ve pirina laboratuvar boyutlu bir akışkan yatakta deneysel olarak gazlaştırılmıştır. Su buharı akışkanlaştırıcı ve gazlaştırıcı olarak kullanılmıştır. Gazlaştırma sıcaklık aralığı 600-900 ’dir. Linyit ve pirina, vidalı besleyici yardımıyla 10 g/dk olacak şekilde yatağa beslenmiştir. Buhar/yakıt oranı 0.7’dir. Üretilen sentez gazı soğutulup nemi giderildikten sonra gaz kromatografi ile bileşimi analiz edilmiştir. Deneysel ve teorik bulgular birbirini destekler niteliktedir. Yapılan deneylerde de sentez gazındaki hidrojen bileşimi sıcaklıkla birlikte artış göstermiştir. İstenilen bileşimde sentez gazı üretebilmek için gazlaştırma sıcaklığı en az 700 olmalıdır. Hem linyit hem de pirina beslemeleri sonucu elde edilen sentez gazındaki H2/CO oranı 2’den büyüktür.
Biyografi
2017 yılında Gazi Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuştur. 2018 yılında Gazi Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nde yüksek lisans eğitimine başlamıştır. 2020 yılında yine aynı bölümde araştırma görevlisi olarak çalışmaya başlamış olup gazlaştırma, hidrojen üretimi ve alternatif yakıt kaynakları hakkında araştırmalar yapmaktadır.